U cilju advekatne pripreme za početak ljetnje turističke sezone intenziviraju se aktivnosti na pripremi elektroenergetske mreže za drugačije eksploatacione uslove i povećan broj korisnika koji se očekuju u ljetnjem periodu.
Preventivno održavanje elektroenergetskih objekata se sprovedi na osnovu usvojenog Plana održavanja za 2025. godinu koji zahtijeva puno angažovanje zaposlenih u sektorima koji se bave održavanjem mreže kao bi se sve planirane aktivnosti realizovale u zadatom roku. Stoga su aktivnosti na realizaciji Plana preventivnog održavanja započele odmah nakon novogodišnjih i božićnih praznika, i pored određenog broja interventnih poslova koji se podrazumijevaju u dijelu operativnih aktivnosti.
„Iako obim radova podrazumijeva reviziju velikog broja elektroenergetskih objekata, sve planirane aktivnosti na turističkim destinacijama završiće se do početka ljetnje sezone. Prva na redu bila je TS 35/10kV „Topolica“ gdje su zamijenjeni stari malouljni prekidači vakuumskim prekidačima visoke pouzdanosti, zatim su u februaru nastavljene aktivnosti na zamjeni prekidača, i to u 10 kV postrojenjima u TS „Dobrota“ u Kotoru, TS „Sutomore“ u Baru i TS „Topla“ u Herceg Novom.
U toku marta i aprila odvijaju se aktivnosti na reviziji i remontu opreme u trafostanicama 35/10 kV koje se nalaze na području Herceg Novog, Tivta, Kotora, Budve, Bara i Ulcinja“ – kazao je Sreten Krstajić, rukovodlac Sektora za održavanje 20kV i 35kV.
Do početka ljetnje sezone u planu je i završetak radova na reviziji opreme u 35 kV postrojenjima u sedam trafostanica naponskog nivoa 110/35 kV („Herceg Novi“, „Tivat“, „Lastva“, „Budva“, „Virpazar“, „Bar“ i „Ulcinj“), kao i revizija i remont opreme u postrojenjima 35/0,4 kV u opštini Bar (TS „Sotonići“, TS „Brčeli 1“, TS „Brčeli 2“, TS „Bukovik“, TS „Bijele Poljane“).
„Iako terenske aktivnosti, koje podrazumijevaju obilazak i reviziju svih 35 kV dalekovoda na području primorskih opština, zavise od vremenskih prilika, ni završetak plniranih aktivnosti na pripremi 35 kV nadzemne mreže za ljetnju turističku sezonu ne dovodi se u pitanje, a neposredno pred ljeto i u toku sezone ekipe će vršiti obilaske elektroenergetskih objekata koje su u nadležnosti Sektora za održavanje 20 kV i 35 kV i termovizijsku kontrolu opreme, uz organizaciju dežurstava na operativnom nivou u trajanju od 24 sata – istakao je Krstajić.
Inače, osim redovnih i planiranih aktivnosti na održavanju energetskih objekata, neminovno je angažovanje ekipa ovog sektora i u situacijama kada usljed promjena na mreži nastaju kvarovi koji se moraju urgentno otkloniti, a aktivno učestvuju i u realizaciji investicionih projekata.
Kada govorimo o investicionim aktivnostima, v.d. rukovodioca Sektora za investicije, Tatjana Šaranović izjavila je da se intezivno radi na poboljšanju efikasnosti i podizanju pouzdanosti kapaciteta mreže u turističkim centrima.
Na teritoriji barske, budvanske i ulcinjske opštine odvijaju se radovi na izgradnji šest trafostanica naponskog nivoa 10/0,4 kV i šest kablovskih vodova istog naponskog nivoa, te radovi na rekonstrukciji postojećih deset trafostanica. Vrijednost planiranih investicija iznosi oko milion eura. Nadalje, u Regionu 5 odnosno u Herceg Novom, Kotoru i Tivtu, u toku su radovi na izgradnji takođe 6 trafostanica, od čega je jedna od posebnog značaja. Radi se o trafostanici naponskog nivoa 35/10 kV „Grbalj 2“, čiji su radovi započeti u prethodnoj godini, a čija će realizacija doprinijeti boljem i sigurnijem napajanju korisnika sa područja Grblja, poboljšanju uslova za privredni razvoj tog područja, kao i dijela opštine Kotor, kroz omogućavanje priključenja novih korisnika, a pored obezbjeđivanja sigurnog, pouzdanog i kvalitetnog napajanja električnom energijom postojećih korisnika. – kazala je Šaranović
Osim izgradnje novih trafostanica, do kraja juna očekujemo okončanje radova na rekonstrukciji 21 trafostanice naponskog nivoa 10/0,4 kV i NN blokova, kao i zamjeni transformatora. Pored 35/10 kV TS „Grbalj 2“, čija je ukupna vrijednost skoro 2 miliona eura, vrijednost planiranih aktivnosti u ovom dijelu primorja iznosi preko milion i po eura.
Radovi se izvode u skladu sa predviđenom dinamikom, pa se očekuje da će sve započete aktivnosti biti završene do početka ljetnje turističke sezone, preciznije do kraja juna tekuće godine.
Napominjemo, pored navedenih investija čija se raealizacija očekuje do početka ljetnje turističke sezone, pokrenut je intezivan investicioni ciklus u elektrodistributivnu mrežu, a čijom se finalizacijom očekuje ostvarivanje više pozitivnih efekata – povećanje kapaciteta u cilju priključenja novih korisnika, poboljšanje naponskih prilika, povećanje pouzdanosti i sigurnosti napajanja, kao i smanjenje gubitaka električne energije.
Zbog intezivnog razvoja turističkih centara , na primorju, a prije svega mislimo na područje opština Bar , Budvu i Tivat, glavni izazov u budućnosti će predstavljati nove napojne tačke , čija izgradnja mora da se realizuje zajednički sa CGES-om. Cedis je u investicione planove uvrstio novo postrojenje 35kV u planiranoj TS 110/35kV Buljarica ( Kufin) , bez čije izgradnje, razvoj elektroenergetske infrastrukture na teritoriji opštine Bar , u skorijoj budućnosti neće biti moguć. Za područje opštine Budva , Cedis i CGES su u investicione planove uvrstili, izgradnju TS 110/10kV Bečići, koja bi predstavljala novu ključnu napojnu tačku , neophodnu za dalji razvoj grada. Problem napajanja potrošača na teritoriji opštine Tivat bi se u mnogome smanjio izgradnjom TS 35/10kV Tivat 3.
Najveći problem za realizaciju predmetnih investicija, predstavlja nedostatak prostorno –planske dokumentacije i dugi postupci riješavanja imovinsko-pravnih odnosa, koje CEDIS bez prepoznavanja značaja i aktivnog uključenje, većeg broja nadležnih državnih institucija, nije u mogućnosti da prevaziđe.
Kako se može zaključiti, CEDIS, u skladu sa poslovnom politikom, ulaže značajna sredstva u rekonstrukciju mreže, pa je i Sektor za održavanje u cilju što bolje pripreme ljetnje turističke sezone samo za Region 4 kojem pripadaju: Bar, Ulcinj i Budva uložio oko 230 hiljada eura. U tom dijelu crnogorskog primorja izvode se radovi na 10 stubnih trafostanica i 17 NN mreža, a završeni su svi građevinski radovi na dalekovodu 10 kV „Gač-Sv.Đorđe“, gdje je uloženo cca 455 hiljada eura.
Takođe, u Region 5 koji obuhvata Tivat, Kotor i Herceg Novi, uloženo je oko 140 hiljada eura, dok su građevinski radovi na dalekovodu 10 kV „Grbalj 2“ u toku, i do sada je odrađeno 70% radova predviđenih Planom za tekuću godinu, u iznosu oko 70 hiljada eura.
Održavanje i razvoj energetske infrastrukture na području opština sa turističkom ponudom jedan je od preduslova za unapređenje ambijenta poslovanja turističko-ugostiteljske privrede, zato CEDIS svake godine preuzima aktivnu ulogu u pripremi i stvaranju istih.
