U prethodnih pet godina Ministarstvu unutrašnjih poslova (MUP) prijavljen je 401 slučaj nestanka maloljetnika na teritoriji Crne Gore, saopšteno je Portalu RTCG iz MUP-a. Iako nemamo sistem “Amber alert” za dijeljenja informacija prilikom nestanka djece, iz MUP-a navode da se njegova svrha suštinski postiže preduzimanjem redovnih mjera u slučajevima nestanka djece. Na teritoriji Crne Gore trenutno nema nestalih maloljetnika za kojima se traga.
U Crnoj Gori trenutno nema nestalih maloljetnika za kojima se traga (Foto: Pixabay, ilustracija)
Upoređujući period u posljednjih pet godina, prema podacima koje smo dobili iz MUP-a, najviše nestalih maloljetnika bilo je 2018. godine kada su registrovana 83 slučaja.
Tokom 2019. godine evidentirane su 82 prijave o nestanku maloljetnika, dok je značajno manji broj bio tokom 2020. godine kada je zabilježeno 46 prijava.
Ministarstvu unutrašnjih poslova, tokom 2021. godine, stigle su 62 prijave vezane za nestanak maloljetnika, a godinu kasnije 69 prijava. Tokom 2023. godine je bilo nešto manje slučajeva, MUP-u je prijavljeno 59 nestale djece.
Naglašavaju da su svi maloljetnici koji su bili prijavljeni kao nestali, pronađeni.
Kako su kazali iz MUP-a, u Crnoj Gori nije bilo slučajeva da su maloljetnici bili žrtve otmice.
“Na teritoriji Crne Gore nisu evidentirana maloljetna lica koja su žrtve otmice ili drugih nestanaka pod nerazjašnjenim okolnostima, već se statiska u najvećem broju slučajeva odnosi na samovoljna udaljenja maloljetnika od kuće ili ustanove nezavodskog tipa (JU “Ljubović”)”, ističu iz MUP-a.
Nema nestalih maloljetnika za kojima se traga
Na teritoriji Crne Gore trenutno nema nestalih maloljetnika za kojima se traga, kazali su nam iz Ministarstva unutrašnjih poslova.
U Crnoj Gori nije uspostavljen sistem “Amber alert” koji omogućava hitnu reakciju i efikasno okupljanje resursa u cilju brze potrage i pronalaska nestale djece.
Na pitanje razmišlja li se o uvođenju sistema “Amber alert”, iz Ministarstva unutrašnjih poslova su nam kazali da je u pitanju efikasan sistem za pronalazak nestale djece, ali da se njegova svrha suštinski postiže načinom postupanja i preduzimanja mjera crnogorske policije, iako formalno nije uspostavljen.
Da li treba da imamo “Amber alert” u Crnoj Gori?
Iz MUP-a ističu da sistem “Amber alert” svakako može doprinijeti bržem pronalasku djeteta, ali najviše je od koristi policijskim sistemima koji imaju odložne rokove za raspisivanjem objave za nestalom osobom, te da Crna Gora nije među njima.
“Sistem Amber alert jeste efikasna mogućnost dijeljenja informacija u vezi nestanka djece, koji može doprinijeti bržem pronalasku djeteta i to prevashodno u policijskim sistemima koji imaju propisane odložne rokove za raspisivanjem objave za nestalim licem i preduzimanjem mjera potrage, među kojima nije policija Crne Gore, koja neodložno postupa odmah nakon prijave ili saznanja za nestanak. Dakle, svrha sistema Amber alert je suštinski postignuta načinom postupanja i slijedom mjera i radnji policije Crne Gore, iako formalno nije uspostavljen”, istakli su iz MUP-a.
U Srbiji je prvi put aktiviran sistem “Amber alert”
U Srbiji se traga za dvogodišnjom djevojčicom Dankom Ilić koja je nestala 26. marta u okolini Bora na istoku Srbije. Nestanak dvogodišnje djevojčice doveo je do toga da se u Srbiji prvi put oglasi Ambert alert – sistem “Pronađi me” kojim se javnost hitno obavještava o nestanku djeteta.
Ovaj sistem uspješno funkcioniše u mnogim zemljama širom svijeta.
Amber alert kao sistem obavješavanja i alarmiranja javnosti u slučajevima nestanka djece, funkcioniše na način što se informacija o nestanku učini dostupnom u što kraćem roku, što većem broju lica posredstvom svih raspoloživih kanala (društvenih mreža, televizije, radija, notifikacije na telefonu, SMS poruka, bilbordima). Na ovaj način bilo kakvo saznanje ili informacija o nestalom djetetu, može se odmah prijaviti policiji.
Iz Ministarstva unutrašnjih poslova Crne Gore su kazali da u slučaju nestanka lica, policija postupa u skladu sa Zakonikom o krivičnom postupku i Zakonom o unutrašnjim poslovima.
“Potraga za nestalom osobom od strane policije počinje trenutkom prijave nestanka ili saznanjem policije da je neko lice nestalo, svim raspoloživim resursima, a u zavisnosti od dostupnih informacija o nestanku. Policijski službenici prikupljaju obavještenja o opisu lica, kontaktima, bliskim osobama i svim drugim podacima koji mogu biti od koristi i eventualno ukazivati na mjesto gdje se lice može nalaziti”, objašnjavaju iz MUP-a.
Na isti način se, kako su precizirali, istražuje svaki prijavljeni nestanak ili sumnja na nestanak, bilo da se radi o maloljetnoj ili punoljetnoj osobi.
Shodno Zakoniku o krivičnom postupku Crne Gore policija može objavljivati i fotografije nestalih lica, ako postoje osnovi sumnje da je do smrti, odnosno nestanka tih lica došlo usljed krivičnog djela.
“U skladu sa članom 511 Zakonika o krivičnom postupku Crne Gore, a radi obavještavanja javnosti o objavi, mogu se koristiti i sredstva javnog informisanja. U odnosu na član 62 Zakona o unutrašnjim poslovima, policija može zahtjevom prikupljati podatke od organa, privrednih subjekata, pravnih i fizičkih lica, koji su dužni da omoguće uvid u podatke, odnosno dostave podatke o kojima vode evidencije u okviru svojih nadležnosti i ovlašćenja, a koji su policiji potrebni za izvršavanje zakonom propisanih poslova i ovlašćenja, a koji bi u slučajevima nestanka lica bili usmjereni na eventualno lociranje lica ili njegove kontakte, putem dobijenih podataka o komunikacijama”, navode iz MUP-a.
U slučaju nestanka maloljetnika, policija odmah informiše i Centar za socijalni rad.
Iz Ministarstva unutrašnjih poslova su istakli da se prilikom primanja prijave o nestalim osobama, objava raspisuje bez odlaganja, odnosno ne vrši se klasifikacija predmeta po hitnosti.
